We spraken met Laurine Delforge, de eerste vrouwelijke scheidsrechter in het internationale mannenhockey, over haar parcours en de uitdagingen die zij ervaart als scheidsrechter.
Hoe ben je begonnen als scheidsrechter?
Ik begon toen ik 16 was, nogal per ongeluk. Omdat ik jonger was, had ik de neiging om scheidsrechters vaak uit te dagen. Mijn vader, zelf scheidsrechter, daagde me toen uit om zelf te fluiten, om te beseffen hoe moeilijk de rol van scheidsrechter is. Ik ging de uitdaging aan en vond het leuk; het is een echte passie geworden.
Was het je doel om herenwedstrijden te fluiten?
Ik heb nooit echt een carrièreplan gemaakt. Ik nam de dingen altijd zoals ze kwamen. Vrouwenscheidsrechter zijn is daarom nooit een doel op zich geweest; het is gewoon de vrucht van een passie.
Ik begon met de jonge teams, maar de Belgische bond vertrouwde me al snel toe om de herenwedstrijden in het nationaal kampioenschap te leiden, zo'n tien jaar geleden. België was in die tijd een pionier.
Twee jaar geleden werd ik de eerste vrouwelijke scheidsrechter die actief was in de Euro Hockey League (het equivalent van de Champions League in het voetbal). En zeer recent heeft de internationale hockeyfederatie op haar beurt de stap gezet om gemengde scheidsrechtersduo’s aan te stellen. Zo kon ik voor het eerst bij hereninterlands in de officiële competitie als scheidsrechter fungeren. Het was een geweldige uitdaging, die - naar ik hoop - in de toekomst vaker zal komen en niet eenmalig was door de uitzonderlijke omstandigheden die COVID-19 met zich mee bracht.
Is er gendergelijkheid bij hockeyscheidsrechters?
Als de vervrouwelijking van arbitrage bezig is, blijft die relatief langzaam. We zijn nog ver verwijderd van pariteit, aangezien minder dan 10% van de hockeyscheidsrechters in België vrouwen zijn (waar wel pariteit wordt bereikt in termen van het aantal spelers). Vrouwen zijn zelfs nog verder in de minderheid als het gaat om scheidsrechters voor mannen. Om nog maar te zwijgen van internationale wedstrijden.
Tot voor kort waren de regels voor het benoemen van scheidsrechters op internationaal niveau erg streng: mannelijke scheidsrechters voor de mannen, en vrouwen voor de vrouwen. Met andere woorden, het was voor een vrouw verboden mannen te leiden.
We dragen echter dezelfde trui, we delen dezelfde passie en we doen hetzelfde werk. Met gelijke vaardigheden is er dan ook geen enkele reden waarom vrouwen niet scheidsrechters in de herencategorie kunnen zijn en mannen in de damescategorie. Naar mijn mening moet kwaliteit op het veld voorrang krijgen op genderkwesties.
Gelukkig veranderen de dingen langzaam, maar de onrust in de media laat zien dat we ons nog in de beginfase bevinden en nog moeten wennen aan het zien van vrouwen die bij mannen optreden (en vice versa). Ik denk dat er een echte mijlpaal komt als het normaal wordt en er niet zoveel aandacht aan wordt besteed. Vandaag is het nog lang niet geaccepteerd.
Je hebt wedstrijden geleid tijdens de Olympische Spelen en in de FIH Pro League, de hoogste eer als scheidsrechter. Wat wil je nog bereiken?
Ik zou vandaag mijn carrière als scheidsrechter kunnen beëindigen door mezelf te vertellen dat mijn palmares compleet is, aangezien ik alle mogelijke finales heb bereikt (Olympische Spelen, Wereldbeker, Europa Cup, Pro League).
Maar dan vergeet ik waarom ik scheidsrechter ben: in de eerste plaats omdat ik het leuk vind! Als scheidsrechter krijg ik een adrenalinestoot. Elke wedstrijd is een nieuwe uitdaging. Mijn doel is om zo lang mogelijk plezier te hebben. Ik wil vooruit blijven gaan en verbeteren, en mezelf overtreffen om beter te worden dan gisteren.
Hoe zie je jouw rol bij het verbeteren van gendergelijkheid?
Ik heb nooit de ambitie gehad om een figuur van de vrouwelijke zaak te worden, maar ik ben me bewust van mijn status als "de eerste vrouwelijke scheidsrechter van ...".
Ik hoop dat ik roepingen kan aanwakkeren door gewoon te blijven doen wat ik graag doe en door via mijn prestaties op het veld te laten zien dat een vrouw een scheidsrechter kan zijn en, als ze goed voorbereid is, kan arbitreren op het hoogste niveau, zelfs in het mannencircuit.
Daarnaast neem ik zoveel mogelijk deel aan de verschillende communicatiecampagnes die tot doel hebben dit onderwerp zichtbaar te maken (bijvoorbeeld de “Equally Amazing”-campagne van de Europese hockeybond in 2018).
Welke acties zou je willen zien op het gebied van gendergelijkwaardigheid?
Er zijn nog enkele obstakels voor vrouwelijke scheidsrechters. We gaan er nog te vaak van uit dat een scheidsrechter een man is, terwijl scheidsrechters net zo goed vrouwen kunnen zijn. Het meest sprekende voorbeeld is ongetwijfeld dat van de kleedkamer: je hebt niet altijd een eigen kleedkamer. Tot voor kort waren onze outfits ook niet aangepast voor vrouwen.
Ik denk dat we het arbitreren door vrouwen meer moeten bevorderen en laten zien dat meisjes ook kunnen arbitreren, net zoals vrouwen ook kunnen sporten. Het is belangrijk om elke kans die zich aandient om dit in de kijker te zetten, aan te grijpen: “You can’t be what you can’t see”.
Maar de mentaliteit evolueert in de goede richting en ik ben optimistisch. De Belgische hockeyfederatie heeft een werkgroep opgericht die speciaal gewijd is aan het promoten van vrouwelijke scheidsrechters, en de rekruterings- en loyaliteitsacties die deze eenheid uitvoert beginnen hun vruchten af te werpen. Ons personeelsbestand is licht gestegen; nu moeten we doorgaan!
Heb je advies voor meisjes die scheidsrechter willen worden?
Ik vind dat meisjes er allereerst voor moeten durven gaan! Scheidsrechter zijn is een geweldige levensschool en een ongelooflijk avontuur, een avontuur dat ik nooit had kunnen beleven als ik geen duwtje in de rug had gekregen bij de start.
Een vrouwelijke scheidsrechter zijn vereist noodzakelijkerwijs een sterk temperament, maar ik heb het geluk scheidsrechter zijn in een discipline waar respect voor de scheidsrechter geen loos woord is.
Toen ik voor het eerst mannen begon te leiden, waren er eerst een paar scheve blikken en enkele ongepaste gedachten; de verrassing was op sommige gezichten te lezen. Maar ik liet niet over me heen lopen en heb het respect van de spelers en coaches verdiend door mijn vaardigheden op het veld te tonen.
Dit zijn ongetwijfeld de twee beste adviezen die ik kan geven: durf de sprong te wagen en heb zelfvertrouwen.